Site Hazırlanma Aşamasındadır. Önerileriniz için:
01.06.1930
20 | İlaç Kodeksi Yürürlüğe Girdi
Dioskurides, dünyadaki ilk kodeksi (ilaçların formüllerini topluca veren kitap) 2000 yıl kadar önce Anadolu’da yazmıştı. Cumhuriyet döneminin ilk ilaç kodeksi ise 1930 yılında kabul edildi ve çağdaş gelişmelere göre sürekli olarak güncellendi. Türkiye'de ilaçla ilgili standartlar belirlenmeye başladı.
İlk ilaç kodeksi (farmakope - ilaçların formüllerini topluca veren kitap) Roma İmparatorluğu döneminde Adana – Kozan dolaylarında yaşamış olan Dioscorides tarafından 2000 yıl kadar önce yazılmıştı. Tıbbi Malzeme Üzerine (De Materia Medica) adlı eseri kendinden sonraki hekimlere ve botanikçilere rehber oldu. Bu kitapta 660’dan fazla bitkisel, 35 hayvansal ve 90 kadar maddeye yer verilmişti.
Türkiye’deki ilk basılı Farmakope’nin 1818 yılında yayımlandığı bilinmektedir. Daha sonra, 1839 yılında kurulmuş olan Askeri Tıp ve Eczacılık Okulu Müdürü Dr. Charles Ambroise Bernard tarafından yayımlandı.
Cumhuriyet döneminde ilaç kodeksi hazırlanmasına ilişkin girişimler 1926 yılında çıkartılan “Türk Kodeksi Hakkında Kanun” ile başladı. Kanunla “Sıhhiye ve Muaveneti İçtimaiye Vekâleti” bünyesinde beş kişiden oluşan bir komisyon ilaç kodeksi hazırlıklarına başladı. Tamamlanan çalışmalar sonucunda 1 Haziran 1930’da Cumhuriyet döneminin ilk kodeksi Türk Kodeksi 1930 yayımlandı. Bunu Türk Kodeksi 1940, Türk Kodeksi 1954 ve Türk Farmakopesi 1974 izledi.
1964 yılında Avrupa Konseyi tarafından, üye ülkeler arasında ilaçların alışverişini kolaylaştırmak için ortak standartların oluşturulması amacıyla bir Avrupa Farmakopesi hazırlanmasına karar verildi ve bu konudaki sözleşme yayınlandı. Türkiye bu sözleşmeyi 1993 yılında kabul etti. Sözleşme hükümleri 1994 yılında yürürlüğe girdi. Avrupa Farmakopesi Ülkemizin de yer aldığı otuz sekiz üye devlet ve üç gözlemci devlet ile çalışmalarını yürütmektedir. Avrupa farmakopesindeki maddeleri kapsayan Türk farmakopeleri 2004 ve 2016 yıllarında yayımlandı.
Avrupa Farmakopesi ve diğer farmakopelerde bulunmayan bazı genel yöntem ve özel Milli Monograflara da Türk Farmakopesi 2017’de yer verilmiş, 2018 yılında dokuz, 2019 yılında on altı, 2020 yılında yedi ve 2021 yılında dokuz adet daha Milli Monograf Türk Farmakopesine kazandırılarak, güncel Türk Farmakopesi özellikle bitkisel monograflar yönüyle zenginleştirilmiştir.
Kaynaklar
İleri Okuma için Kaynaklar
Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun. Kanun Numarası: 6197 Kabul tarihi: 18.12.1953 (Resmi Gazete Yayım Tarihi: 24.12.1953 Sayı: 8591) https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.3.6197.pdf
Ankara Eczacı Odası 2017-2019 Majistral İlaç Komisyonu (2019). Majistral Rehberi. Ed. Kerem Çakır. https://www.aeo.org.tr/Files/Yayinlar/majistral-kitapcik-revize-web.pdf
Katkıda Bulunanlar
Prof. Dr. Zafer Öztek. Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı
Son Güncellenme Tarihi: 06.04.2024
