Site Hazırlanma Aşamasındadır. Önerileriniz için:
1936
27 | Hıfzıssıhha Mektebi Açıldı
Hıfızsıhha Müessesesi içinde yer alan Hıfzıssıhha Mektebi (Halk Sağlığı Okulu) epidemiyolojik araştırmalar, personelin hizmet içi eğitimi ve halk sağlığı uzmanlık eğitiminin başlatılması gibi çok değerli işler başardı.
Hıfzıssıhha Müessesesi, 1928 yılında kuruldu. Müessese iki birimden oluşuyordu: Hıfzıssıhha Enstitüsü ve Hıfzıssıhha Mektebi (Hıfzıssıhha Okulu / Halk Sağlığı Okulu). Hıfzıssıhha Okulu 1928 yılında kurulmakla birlikte fiilen açılması 1936 yılını bulmuştur. Hıfzıssıhha Enstitüsü aşı ve serum üretimi, ilaç ve gıdaların kontrolü gibi işleri yürütürdü. Hıfzıssıhha Okuluna ise sağlık personelinin ve hekimlerin halk sağlığı konularında hizmet içi eğitimleri görevi verilmişti.
Hıfzıssıhha Okulunda 1940 yılına kadar sağlık personeline 3-4 aylık kurslarda sıtma savaşı, çevre sağlığı, çocuk ishalleri konularında eğitim verilmiş, araştırmalar yapılmış, konferanslar düzenlenmiştir. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'nin 1945 yılında açılmasından sonra, 1946 yılında Okulun bazı birimleri bu fakülteye tahsis edildiği için faaliyetler yavaşlamış, hekimlere yönelik 4 aylık gıda sağlığı, parazitoloji, verem gibi konularda kurslarla yetinilmiştir.
Okulda uzmanlık kursları verilmesi ve akademik bir hüviyet kazanması için 1945 yılından başlayarak çeşitli defalar raporlar hazırlandı, kanun tasarıları hazırlandı ancak hiçbiri benimsenmedi.
1957 yılında Dr. Nusret Hasan Fişek, Okul Müdürü olarak atandı. Dr. Fişek, önce Avrupa ülkelerindeki başlıca halk sağlığı okullarını yerinde inceledi, bir anketle ülkedeki ilgili kişilerin Okulda yapılmasını düşündüğü reformlar ve bir akademiye dönüştürülmesi konusundaki görüşlerini aldı. Sonunda Okulda yapısal değişiklikler yapılması, uluslararası kurslar açılması ve halk sağlığı kurslarının uzmanlık eğitimi şekline dönüştürülmesi gerçekleştirildi. Böylece, 1958 yılında Hıfzıssıhha Okulunda “Halk Sağlığı Uzmanlığı” dalının temelleri atılmış oldu. Dr. Fişek 1960 yılında Sağlık Bakanlığı Müsteşarı olarak atanmasına karşın Okul Müdürlüğü görevini 1965 yılına kadar sürdürdü. Bu yıllar Hıfzıssıhha Okulunun altın yılları oldu. 1965 yılından sonra Okulun faaliyetlerinde durgunluk başlamış, halk sağlığı uzmanlık eğitimi sona ermekle birlikte tıp fakülteleri içinde halk sağlığı uzmanlık eğitimleri dönemi başlamıştır.
O tarihe kadar idari açıdan Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğüne bağlı olan Hıfzıssıhha Müessesesi 14 Aralık 1983 doğrudan Bakanlık Müsteşarlığına bağlı bağımsız daire başkanlığı haline geldi ve adı da “Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı” (RSHMB) olarak değiştirildi. Bu gelişmeler sırasında Hıfzıssıhha Okulu bir eğitim şubesine indirgendi ve idari açıdan Hıfzıssıhha Enstitüsüne bağlandı. Böylece, Hıfzıssıhha Okulu fiilen kapatılmış oldu.
Hıfzıssıhha Okulu faaliyete resmen başladığı 2 Kasım 1936 tarihinden zamanın Sağlık Bakanı Mehmet Aydın'ın makam onayıyla kapatıldığı 31 Aralık 1983 tarihine kadar önemli görevler yapmıştı. Okul, 10 Mart 2003 tarihinde Dr. Recep Akdağ'ın bakanlık döneminde makam onayıyla yeniden faaliyete getirildi. Okul, sağlık personeli için kurslar düzenlemeye, uzaktan eğitim programları yürütmeye, yayınlar ve araştırmalar yapmaya başladı. Ancak 2011 yılında Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkanlığı (THSK) kuruldu; daha önce Hıfzıssıhha Müessesesi iken sonra Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı (RSHMB) adını alan kurum da THSK’na bağlı bir alt kuruluş haline getirildi; 25 Ağustos 2017 tarihinde ise TSHK, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü haline dönüştürüldü ve bu arada RSHMB de adı geçen genel müdürlüğün bünyesine alınmış oldu.. Böylece bu tarihte Hıfzıssıhha Okulunun da kapandığı sonuna ulaşılır.
Hıfzıssıhha Okulu çağdaş bir yaklaşımla ve Sağlık Bakanlığı bünyesinde bilimsel çalışmalar ve eğitimler yürütmek üzere kurulmuştu. Fakat çeşitli siyasal ve idari hatalar sonucunda yok oldu. Bu deneyim bazı çevrelerde hiyerarşik yönetimlerin uygulandığı Bakanlıklar içinde akademik kurumların başarılı olmasının güç olduğunu bir kez daha gösterdi. Çünkü, akademik çalışmalar ancak özerk kurumlar içinde yürütülebilir.
Kaynaklar
Görsel Kaynak: Nazmi Bilir, Zafer Öztek (2021). Türkiye’de Çağdaş Halk Sağlığının Gelişme Sürecinde Hacettepe Etkisi
Katkıda Bulunanlar
Son Güncellenme Tarihi: 23.06.2024
