02.06.1945
31 | Türkiye'nin İkinci ve Cumhuriyet’in İlk Tıp Fakültesi Açıldı
Türkiye 1945 yılında açılan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi ile tıp eğitiminde ve hekim sayısını arttırmada önemli bir hamle yaptı.
Site Hazırlanma Aşamasındadır. Önerileriniz için:
02.06.1945
31 | Türkiye'nin İkinci ve Cumhuriyet’in İlk Tıp Fakültesi Açıldı
Türkiye 1945 yılında açılan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi ile tıp eğitiminde ve hekim sayısını arttırmada önemli bir hamle yaptı.
Zamanın Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekili (Sağlık Bakanı) Dr. Refik Saydam’ın el attığı sorunlardan birisi de hekim sayısının arttırılmasıydı. Fakat o yıllarda ülkedeki tek tıp fakültesi öğrenci bulmakta zorlanmaktadır. Saydam’ın yaklaşımı İstanbul’daki yaşamın zorluğunu hafifletmek üzere “tıp talebe yurtları” açmak olur. Bu yurtlarda barınma, yeme, içme, bedava; kitap ve giyim de Devletten, üstelik cebine de harçlık veriliyor. Yani tıp eğitimi bedava; yeter ki gençler, İstanbul’a çekinmeden gelsin ve tıp eğitimi görsün.
Bu yol ile hekim sayısı artar, ama hala çok fazla açık vardır. Bir tıp fakültesi ile bu gereksinmenin karşılanması olanaksızdır. Yeni tıp fakültelerine gerek olduğu açıktır. Eğer, ikinci bir tıp fakültesi kurulacaksa, bunun yeri Ankara olmalıdır. Çünkü Ankara, bozkırda 20.000 nüfuslu bir kasaba iken Başkent olmuş, Cumhuriyeti simgeleyen, hızla gelişen ve nüfusu artan modern bir kenttir.
Refik Saydam uzun süren çalışmalarının sonunda 9 Haziran 1937 tarihinde TBMM’den altı maddelik bir yasayı oybirliği ile çıkartır: “3228 Sayılı Ankara’da Bir Tıp Fakültesi Tesisi Hakkında Kanun”. Yasanın gerçekleşmesi için Sağlık Bakanlığı’na 8 milyon TL tahsis edilir. O tarihlerde 1 ABD doları 2.80 TL. Yani ayrılan para 3 milyon ABD dolarına yakındır. Bu kanun ve ayrılan para, o zamanki hükümetin konuya ne kadar önem verdiğinin bir göstergesidir. Fakültenin kurulacağı alan da belirleniyor: Ankara Erkek Lisesi arazisi.
Bu güzel girişim, İkinci Dünya Savaşının başlaması ile ekonomik sıkıntıların yaşandığı talihsiz bir döneme rastlar. Böyle bir ortamda söz verilen fakültenin yapımı olanaksızdır. Fakültenin inşaatı ertelenir.
Zamanın Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel, Fakültenin ilk binasının temelinin atılmasına öncü olur. Bir komisyon kuruyor. Komisyonda Tevfik Sağlam, Hayri Döner, Hikmet Birand, İhsan Sungu, Abdülkadir Noyan, Necmettin Halil Onun gibi ünlü öğretim üyeleri ve bürokratlar vardır. Komisyon 1945 yılının şubat ayını yoğun toplantılarla geçirir; Hıfzıssıhha Enstitüsünde Fakülte Dekanlığı için geçici bir yer ayrılır; Ankara Numune Hastanesinden 130, Gülhane Hastanesinden ise 370 yatak Fakültenin eğitimine ayrılır; İstanbul’da okuyan askeri tıp öğrencilerinin ve Sağlık Bakanlığı adına okuyan öğrencilerin bir bölümü Ankara’ya aktarılır; Gülhane ve Ankara Numune Hastanelerinden öğretim üyeleri yeni fakültede görevlendirilir.
Böylece, 1945-46 ders yılında Ankara Tıp Fakültesi birinci sınıfına öğrenci alımına başlanır. Ara sınıf öğrencileri de aktarma yolu ile sağlanır. Dekan ve öğretim üyeleri Ankara’ya gelen öğrencileri tren garında törenle karşılar.
Kaynaklar
Katkıda Bulunanlar
Prof. Dr. Zafer Öztek - Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı
Son Güncellenme Tarihi: 25.03.2024