07.03.1953
39 | Sağlık Alanında İlk Meslek Birliği Olan Türk Tabipleri Birliği Kuruldu
7 Mart 1953 tarihinde 6023 sayılı kanun ile Türk Tabipleri Birliği (TTB) kuruldu. TTB, bünyesinde 1985 yılına kadar diş hekimleri de bulunurdu.
Site Hazırlanma Aşamasındadır. Önerileriniz için:
07.03.1953
39 | Sağlık Alanında İlk Meslek Birliği Olan Türk Tabipleri Birliği Kuruldu
7 Mart 1953 tarihinde 6023 sayılı kanun ile Türk Tabipleri Birliği (TTB) kuruldu. TTB, bünyesinde 1985 yılına kadar diş hekimleri de bulunurdu.
1928 yılında kabul edilen 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarz-I İcrasına Dair Kanun o tarihlerde üniversite mezunu olan hekim, diş hekimi ve eczacıları “sağlık mesleği”, hemşire, ebe, sağlık memuru, tekniker vb diğer bütün sağlık çalışanlarını “yardımcı sağlık personeli” olarak tanımlamıştı. Kuşkusuz bu tanım uygun değildir, çünkü sayılan bütün meslekler sağlık personelidir, kaldı ki günümüzde hemen bütün sağlık çalışanlarının üniversite mezunu oldukları göz önüne alınırsa geçerli de değildir. Ancak, ülkemizdeki mevzuat sağlık personeli olarak belirtilen meslek grupları için yasalarla düzenlenen meslek birlikleri kurulmasını öngörmüş, diğerleri için ise dernekler kurulmasıyla yetinmiştir. Özel kanunlarla kurulan meslek birliklerin ilki 7 Mart 1953 tarihinde yayımlanan 6023 sayılı Türk Tabipleri Birliği Kanunu uyarınca kurulan Türk Tabipleri Birliği (TTB) olmuştur. Böylece, Osmanlı döneminde de var olan ve 1219 sayılı kanunda da belirtilen ve “Etibba Odaları Nizamnamesi” uyarında kurulan “Etibba Odaları” yeni bir düzenlemeyle TTB çatısı altına alınmıştır.
TTB kurulduğunda Merkez Konseyi İstanbul’daydı, 1983 yılında Ankara’ya alındı. Bu birliğin temel amacı hekimlerin haklarını korumak, hekimlik mesleğini temsil etmek, etik kurallara uyulmasını sağlamak, tıp eğitimine ve hekimlerin sürekli eğitimlerine katkıda bulunmak ve halkın sağlık düzeyinin geliştirilmesine destek vermektir. Hekimlerin uymaları gereken etik değerleri düzenleyen “Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi", 1956 yılında yayımlandı. 1956 yılında bir gelişme daha oldu ve 2 Şubat 1956 tarihinde 6643 sayılı Türk Eczacıları Birliği Kanunu yayımlandı.
1961 yılında kabul edilen Anayasası’nın 122.maddesi ve 1982 Anayasası’nın 135.maddesi ile meslek birlikleri kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu olarak tanımlanarak Anayasal bir kurum hüviyetini almıştır.
TTB’nin kurulduğu 1953 yılında ülkemizde toplam 7.432 hekim vardı. Bunların 3.558’i kamu kurumlarında, 2.999’u serbest, 875’i ise Silahlı Kuvvetlerde çalışmaktaydı. Tıpta 22 uzmanlık dalı vardı ve 3722 hekim uzmandı. Aynı tarihte ülkemizde yalnızca 1.242 diş hekimi ve 1.024 eczacı vardı. Diş hekimlerinin göreceli olarak az olması nedeniyle hekimlerle diş hekimlerinin tek bir birlik içinde örgütlenmeleri uygun görülmüştü ve TTB Merkez Konseyi 5 hekim ve 2 diş hekiminden oluşuyordu. Kanuna göre Türkiye’deki bütün hekim ve diş hekimlerinin bu birliğe üye olmaları zorunluydu. Konseyin kurucu başkanı Doç. Dr. Ahmet Rasim Onat idi.
12 Eylül 1980 tarihinde Silahlı Kuvvetler ülkenin yönetimine el koyduktan sonra birçok alanda olduğu gibi TTB’nin örgütlenmesinde de değişiklikler yapıldı. TTB Merkez Konseyi kapatıldı; bütün evraka el konuldu, yöneticiler yargılanmaya başlandı. 6023 sayılı kanun 1983 yılında 65 ve 83 sayılı kanun hükmünde kararnamelerle 2 kez değiştirildi. Bu değişikliklerle Merkez Konseyi İstanbul’dan alınıp Ankara’ya taşındı; asker hekimlerin TTB’ye üye olmaları yasaklandı, kamuda çalışan hekimlerin TTB’ye üye olma zorunluluğu kaldırılarak yalnızca serbest hekimlere üye olma zorunluğu getirildi. Ayrına Tabip Odalarının idari ve mali denetimi Sağlık Bakanlığına verildi. Böylece, TTB bağımsız bir kurum olmaktan çıkıp Sağlık Bakanlığının gözetiminde çalışan bir birlik konumuna getirildi. TTB Merkez Konseyi Başkanı Dünya Tabipler Birliği toplantılarına gitmek için bile Sağlık Bakanlığından izin almak durumunda bırakıldı.
7 Haziran 1985 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 3224 sayılı Türk Diş Hekimleri Birliği Kanunu ile o tarihe kadar TTB bünyesinde faaliyet gösteren diş hekimleri ayrılarak kendi birliklerini kurdular.
Görsel: TTB - Birinci Merkez Konseyi (1953)
Dr. Ahmet Rasim ONAT, Dr. Orhan SANUS, Dr. Sırrı ALIÇLI, Dr. Feyzullah DOĞRUER, Dr. Ali Esad BİROL, Dr. Hüseyin SALOR, Dr. Lem’i BELGER
Kaynaklar
İlk Görsel için Kaynak
Türk Tabipleri Birliği (2017). TTB Hakkında. Erişim Adresi: https://www.ttb.org.tr/495ygbn Erişim Tarihi: 14.03.2024
İleri Okuma için Kaynaklar
Türk Tabipleri Birliği. Tarihe Giriş. https://www.ttb.org.tr/ttb_tarihi/giris.html
Katkıda Bulunanlar
Son Güncellenme Tarihi: 14.03.2024