1985
62 | Ambulans Sisteminin Temelleri Atıldı
Sağlık Bakanlığı bazı ana hatlarda ve turistik bölgelerde gezici ambulans hizmetine başladı, 1986’da Ankara, İstanbul ve İzmir’de 077 Hızır Acil Servisi hizmete girdi.
Site Hazırlanma Aşamasındadır. Önerileriniz için:
1985
62 | Ambulans Sisteminin Temelleri Atıldı
Sağlık Bakanlığı bazı ana hatlarda ve turistik bölgelerde gezici ambulans hizmetine başladı, 1986’da Ankara, İstanbul ve İzmir’de 077 Hızır Acil Servisi hizmete girdi.
Türkiye’de acil sağlık hizmetleri konudaki ilk girişim 1985 yılında Sağlık Bakanlığı tarafından bazı ana arterlerde ve turistik bölgelerde bir merkeze bağlı olmadan araç telefonu ile ulaşılabilen ve daha çok trafik kazaları için kullanılan gezici ambulans ekipleridir. Bir yıl sonra 077 Hızır Acil Servis olarak bilinen sistem ortaya çıkmıştır; Ankara, İstanbul ve İzmir büyükşehir belediyeleri ambulans, teknik alt yapı, şoför ve işletme giderlerini sağlamış, Sağlık Bakanlığı da hekim ve tıbbi malzeme desteğini sağlamıştır. Böylece, günümüzdeki acil hizmetlerin temelini oluşturan hekimli hasta taşımacılığı başlatılmıştır.
1992 yılında 077 telefon numarasıyla hizmet veren Hızır Acil Servis telefonu 112 ambulans olarak değiştirildi. 1994 yılında Sağlık Bakanlığı “112 Acil Yardım ve Kurtarma Hizmetleri Projesi” ni başlattı. İl Sağlık Müdürlükleri bünyesinde 1995 yılında Acil Yardım ve Kurtarma Hizmetleri Şubeleri kuruldu, hizmetler genel bütçeden finanse edilmeye başlandı. Ambulanslardaki personel gereksinimini karşılamak üzere 1996 yılında “ilkyardım ve acil bakım teknisyenliği” (ATT) eğitimi başladı. 1994 yılında ambulanslarda sağlık memurları, ebeler ve hemşireler yanı sıra az sayıda hekim görev yapmaya başladı. Acil sağlık hizmetlerinin örgütlenmesi ve yürütülmesiyle ilgili ilk mevzuat olan “Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği” 2000 yılında çıkartılmıştır. Kara, deniz ve hava ambulanslarının özellikleri 2006 yılında yayınlanmış olan “Ambulanslar ve Acil Sağlık Araçları ile Ambulans Hizmetleri Yönetmeliği” ile düzenlenmiştir.
Acil sağlık hizmetlerinin merkez örgütü, 2019 yılı itibariyle Sağlık Bakanlığı bünyesinde “Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü” şeklinde örgütlenmiştir. İllerde bu hizmetler sağlık müdürlükleri bünyesindeki “acil sağlık hizmetleri şube müdürlükleri” tarafından yürütülür. İl ambulans servisi başhekimlikleri ve hastane acil servisleri bu şube müdürlüğünün koordinasyonu ile hizmet veren kuruluşlardır. Bu müdürlük ildeki acil sağlık hizmetlerini planlar, ambulansları ruhsatlandırır, hastane acil servislerini koordine eder ve denetler, ilk yardım eğitimlerini düzenler, ilk yardım eğitim merkezlerini ruhsatlandırır, il sağlık afet planlarının hazırlanması ve uygulanmasının koordinasyonunu yapar, ildeki hizmetlerle ilgili bilgileri derler ve değerlendirir. Adı geçen şube müdürlüğünün il düzeyindeki koordinasyon çalışmaları, Acil Sağlık Hizmetleri Koordinasyon Komisyonu (ASKOM) tarafından yürütülür.
Günümüzde, acil yardım ve ambulans hizmetleri gelişmiş ülkelerdeki standartlar düzeyindedir.
Kaynaklar
Katkıda Bulunanlar
Prof. Dr. Zafer Öztek. Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı
Son Güncellenme Tarihi: 27.04.2024