• Tıpta uzmanlık dalları, eğitim süreleri ve biçimi her ülkenin kendi gereksinmeleri, koşulları, sağlık politikaları ve tıptaki gelişmelere paralel olarak farklılık gösterir.

• Osmanlı döneminde tıpta uzmanlaşma konusunda bir yasal düzenleme yoktu. Cumhuriyet sonrasında bu konudaki ilk düzenleme 1928 yılında kabul edilen 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarz-ı İcrasına Dair Kanun'dur. Bu kanuna dayanılarak 1929 yılında ilk kez “Tababet ve İhtisas Vesikaları Hakkında Nizamname” yayınlandı. Bu tüzükte uzmanlıklar öncelikle “Seririyat” (Klinik), “Laboratuvar” ve “Hıfzıssıhha” olmak üzere 3 ana gruba; Seririyat İhtisasları 9, Laboratuvar İhtisasları ise 6 uzmanlık dalına ayrılmıştır. Günümüzde Dahili Tıp Bilimleri içinde kabul edilen Adli Tıp ve Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon dallarının da Laboratuvar İhtisasları içinde değerlendirildiği görülmektedir.

• Tıpta uzmanlaşmanın tanımı ilk kez 1976 yılında şöyle yapılmıştı: “Tıp bilimleri dallarında 1750 sayılı Üniversiteler Kanunu ve Tababet Uzmanlık Tüzüğü hükümlerine göre bir öğretici ve eğitici yönetiminde bilgi ve görgüsünü artırarak o bilim dalında bağımsız olarak uygulamalarda bulunmak, karar verebilmek ve sanatını icra edebilmek yeteneğini kazandıran Fakülte eğitimi üstünde yapılan eğitim şeklidir.” Bu tanım daha sonra 1981 yılında yayınlanan Yükseköğretim Kanununda şöyle yapıldı: “Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı tarafından düzenlenen esaslara göre yürütülen ve tıp doktorlarına belirli alanlarda özel yetenek ve yetki sağlamayı amaçlayan bir yükseköğretimdir.”

• Söz konusu tüzük 1947 yılında yayınlanan “Tababet Uzmanlık Belgeleri Hakkında Tüzük” ile yenilendi; uzmanlık dallarının gruplandırılmasının kaldırıldığı, birçok uzmanlık dalının adı Türkçeleştirildi, yeni uzmanlık dalları eklendiği ve böylece toplamda 22 uzmanlık dalı oluştu.

• Tıpta uzmanlaşma konusundaki esasları belirleyen “Tıpta Uzmanlık Tüzüğü” (Tababet Uzmanlık Tüzüğü) zaman zaman güncellendi, yeni uzmanlık ve ileri uzmanlık dalları belirlendi, eğitim sürfeleri ve içeriklerinde değişiklikler yapıldı. Günümüzde tıpta ana dal uzmanlık sayısı 43’e, yan dal uzmanlık sayısı 45’e erişti. Yan dal uzmanlıklarının bazılarının birkaç uzmanlık dalınca verildiği dikkate alındığında yan dal uzmanlık sayısının 62’ye yükseldiği görülmektedir.

• Uzmanlık eğitimi konusunda yapılan değişikliklerden biri de 1987 yılında uzmanlık eğitimine giriş (kabul edilme) konusunda yapılarak uzmanlığa başlama ve dal seçimlerinde “Tıpta Uzmanlık Giriş Sınavı (TUS)" dönemi başladı. Sınava tıp fakültesi mezunlarından başka, veteriner, eczacılık, kimya, biyoloji ve tıbbi biyolojik bilimler fakültelerinden mezun olanlar da başvurabilir. Ancak, hekim olmayanların sınav sorularında farklılıklar vardır. Her yıl Mart ve Eylül aylarında olmak üzere 2 kez yapılır. Sınav, "tıbbî yabancı dil sınavı" ve "bilim sınavı" olmak üzere iki basamaktan oluşmaktadır. İlk basamak olan yabancı dil sınavının amacı, bilim sınavına girmeye hak kazanacak adayların belirlenmesidir. "Bilim sınavı" olarak adlandırılan ikinci basamak sınavın amacı ise, bu sınav sonucuna göre tıpta uzmanlık eğitimine kabul edilecek adayların belirlenmesi ve tercihlerine göre mevcut kontenjanlara yerleştirilmeleridir.

Kaynaklar

İleri Okuma için Kaynaklar

• Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği. Resmî Gazete Tarihi: 03.09.2022 Resmî Gazete Sayısı: 31942. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=39700&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5 

Katkıda Bulunanlar

Son Güncellenme Tarihi: 16.05.2024