04.08.1925
8 | Türkiye Hilal-i Ahmer Cemiyeti Genel Merkezi Ankara’ya Taşındı
1877 yılında kurulan "Hilal-i Ahmer Cemiyeti”, Cumhuriyet döneminde Atatürk tarafından verilen "Kızılay" adıyla hizmet vermeye devam etmektedir.
Embedded Files
Site Hazırlanma Aşamasındadır. Önerileriniz için:
1864 yılında 12 Avrupa ülkesi tarafından hazırlanan Cenevre Sözleşmesini sonraki yıl içinde 54 ülke imzaladı. Böylece bu ülkelerde birer ulusal Kızılhaç Derneği (ICRC) kuruldu. Osmanlı İmparatorluğu bu sözleşmeyi 1865 yılında imzaladı ve 1867 yılında Paris’te toplanan Kızılhaç kongresine katılan Dr. Abdullah Bey, Ekrem Ömer Paşa ve Dr. Aziz Beyler öncülüğünde 1868 yılında “Mecburin ve Marda-yı Askeriyeye İmdat ve Muavenet Cemiyeti” kuruldu. Bir durgunluk döneminin ardından 1877 yılında Marko Paşa önderliğinde benzer bir amaçla “Osmanlı Hilal-i Ahmer Cemiyeti” resmen kuruldu.
Hilal-i Ahmer Cemiyeti kendisini Osmanlı Rus savaşında ve özellikle Plevne’de gösterdi. Ancak, Savaş sonrasındaki yenilgiyi bahane eden II. Abdulhamit Kanun-ı Esasiyi (Anayasa) ve Meclis-i Mebusan’ı kaldırdı. Otuz yıllık baskıcı yönetim dönemi başladı. Bu dönemde her türlü siyasi ve sosyal örgütlenmeye izin verilmedi. Hilal-i Ahmer, Abdulhamit’in karşısında gördüğü aydınlar hareketi olarak görüldüğünden sessizliğe büründü. Padişah, Cemiyeti dağıttı, fakat resmen kapatmadı ve bankadaki 10.000 lirasına dokunmadı.
Cemiyet, Abdulhamit döneminde bir ara 1897 Osmanlı Yunan savaşında etkinlik gösterdi. 1907 yılında Londra’da yapılan Kızılhaç toplantısına Dr. Besim Ömer Bey katıldı ve onun önerisi ile “ay” sembolü yeniden sembol olarak benimsendi ve 10 Mayıs 1912 tarihinde Washington’da yapılan toplantıda resmen bütün devletler tarafından onaylandı. Bu tarihten sonra Cemiyetin etkinlikleri arttı. Kadınları eğiterek hasta ve yaralıların tedavilerinde görevlendirdi.
Mustafa Kemal, Hilal-i Ahmer'i, Trablusgarb’ta tanıdı ve gezici hastanesinde tedavi gördü.
Kurtuluş savaşı sırasında İstanbul-Ankara ikilemi Hilal-i Ahmer için de yaşandı. Saltanatın kaldırılmasından iki gün sonra Derneğin adı “Türkiye Hilal-i Ahmer Cemiyeti” olarak değiştirildi. Genel merkez 1925 yılında Ankara’ya taşındı. Cemiyetin adı, Atatürk’ün önerisiyle 1935 yılında “Türkiye Kızılay Derneği” olarak değiştirildi.
Kaynaklar
Görsel Kaynak
[İnternet] Anadolu Ajansı (11.06.2018). Hilali Ahmer'den Türk Kızılayı'na 150 yıllık yardım çınarı. Erişim Adresi: htps://www.aa.com.tr/tr/info/infografik/10287#! Erişim Tarihi: 14.03.2024
İleri Okuma için Kaynaklar
KÖKSOY, F. (2017). Uluslararası Kızılhaç Komitesi’nin Faaliyetleri Ekseninde İnsani Diplomasi. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 7(1/1), 99-109. https://dergipark.org.tr/tr/pub/buyasambid/issue/29808/320574
AKDOĞAN, Erkan. “ULUSLARARASI KIZILHAÇ KOMİTESİ’NİN ULUSLARARASI İNSANCIL ÖRF VE ADET HUKUKU KURALLARININ TÜRKÇE’YE YENİDEN YORUMU (ÇEVİRİSİ)”. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 72, sy. 3 (Ekim 2023): 1109-39. https://doi.org/10.33629/auhfd.1352765.
Katkıda Bulunanlar
Prof. Dr. Zafer Öztek - Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı
Son Güncellenme Tarihi: 25.03.2024
Page updated
Google Sites
Report abuse