1924
6 | Sağlık Memurluğu Eğitimi Başladı
Osmanlı dönemindeki “küçük sıhhat memurları” kadrosu yeniden yapılandırılarak “sağlık memuru” olarak düzenlendi ve sağlık memurları, uzun süre sağlık hizmetlerinin temel taşlarından oldu.
Site Hazırlanma Aşamasındadır. Önerileriniz için:
1924
6 | Sağlık Memurluğu Eğitimi Başladı
Osmanlı dönemindeki “küçük sıhhat memurları” kadrosu yeniden yapılandırılarak “sağlık memuru” olarak düzenlendi ve sağlık memurları, uzun süre sağlık hizmetlerinin temel taşlarından oldu.
Sağlık memurluğu eğitimi 1845 yılında Mektebi Tıbbiye-i Adliye-i Şahane içinde kurulan 3 yıllık bir kurs olarak başlamıştı. Bu kurslardan mezun olanlar çiçek aşısı, yara bakımı, kan alma, sülük yapıştırma, hacamat, yakı gibi uygulamalar yaparlardı. 1899 yılında çiçek aşısı uygulayıcıları yetitirilmeye başlandı. 1910 yılında Dr. Besim Ömer (Akalın) Paşa bulaşıcı hastalıklarla mücadele eden personel yetiştirilmesine öncülük etmişti. 1912 yılında ise İstanbul Sirkeci semtinde “Sıhhiye Çavuş Okulu” açılmıştı. Daha sonra bu okula “Küçük Sıhhiye Memurları Okulu” denildi, ancak 1920 yılında kapatıldı.
Cumhuriyet döneminin ilk sağlık bakanı Dr. Refik Saydam’ın ilkelerinden birisi de sağlık memurluğu eğitimine ömnem vermekti. 1924 yılında, daha önce kapatılmış olan “Küçük Sıhhıye Memurluğu Okulu” yeniden açıldı ve adı “Sağlık Memurluğu Okulu” oldu. Bu okullarda çok amaçlı personel olarak sağlık memurları yetiştirilmeye başlandı. Yeri geldiğinde hemşirelik, okul sağlığı, gıda kontrolü gibi işleri yaparlar, yeri geldiğinde adli tıp teknisyeni, çevre sağlığı elemanı gibi çalışırlardı, yeri gekdiğinde skreterlik, ambar memurluğu gibi idari işleri de yürütürlerdi. Hatta, hekim olmayan yerlerde bir haftaya kadar sağlık raporu bile verebilirlerdi. Bu yönüyle, sağlık memurları bir tür “hekim yardımcısı” gibi de sayılabilirlerdi. Sağlık memurları uzun yıllar sağlık hizmetlerinin belkemiğini oluşturdular.
Ayrıca 1943 yılında açılan köy enstitülerinde oluşturulan Sağlık Memurluğu Kolu 1951 yılına kadar köy sağlık memuru yetiştirmiştir. 1960 yılından sonra sağlık memurları “sağlık koleji” daha sonra “sağlık meslek lisesi” adıyla eğitim veren okullarda eğitildiler. 1996 yılından sonra kurulan sağlık yüksekokullarının bazılarında sağlık memurluğu programları açıldı.
2007 yılında sağlık memurluğu eğitimine son verildi ve bu okullardaki öğrenciler hemşirelik okullarına aktarıldılar. Artık ülkemizde hemşirelik mesleği kadın ve erkelerin ortak mesleği olmuştur.
Kaynaklar
İleri Okuma için Kaynaklar
Zafer Öztek, Sarp Üner (2010). Türkiye İçin Sağlık İnsan Gücü Sınıflaması, Sağlık ve Toplum, Yıl 20, Sayı 4, 2010. https://ssyv.org.tr/wp-content/uploads/2019/08/Türkiye-İçin-Sağlık-İnsan-Gücü-Sınıflaması.pdf
Katkıda Bulunanlar
Prof. Dr. Zafer Öztek. Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı
Son Güncellenme Tarihi: 27.04.2024